Kompresör bağlantı sistemi içerisindeki en önemli etken ana boru şebekesi tesisatının kurulumudur. Kompresörden basınçlı bir şekilde gelen hava, tüm borular içerisinde hareket ederek tüm tesisattan geçer ve istenilen yerde etkili basınç oluşturur. Kompresörden gelen havanın en son noktaya istenilen basınçta iletilebilmesi için birden fazla etken rol oynar. Bu etkenlerin başında boru çapı hesabı gelir. Boru çapıyla birlikte tesisatın şeması da önem taşır. Ayrıca kompresör tesisatı içerisinde yer alan filtre, kurutucu ve yoğuşma tahliye hattı gibi etkenlerin tümü kompresör bağlantı sisteminin efektif bir şekilde çalışmasını etkiler.

 Kompresör Tesisatı (Boru Çapı) Hesabı

Kompresör tesisatında boru çapını doğru ayarlamak, doğrudan hava basıncını etkiler. Boru çapının gerekenden küçük ya da büyük olması basınç kaybına sebep olur. Özellikle ayrılan boru hatlarındaki basınç kaybının önüne geçilmesi için boru çapı hesabını doğru yapmak önem taşır. Boru çapının belirlenmesinde birden fazla etmen yer alır. Bu etmenler şu şekildedir:

• Ana boru şebekesi çapı
• Ayrılan boru hattındaki boruların çapı
• En yüksek hava akış hızı
• Boru içindeki sürtünme miktarı
• İleriki dönemde yapılacak eklemeler
• Kullanılan hava debisi
• Boru hattı uzunluğu
• Kullanılan hava içindeki nem miktarı
• Kullanılacak borunun malzemesi (debiye dayanıklılığı)

Boru malzemelerinin akış kaybını gösteren tablolar kullanılarak boru malzemesine göre çap belirlenebilir. Tüm kompresör bağlantı sistemlerinde en önemli nokta basınç kaybını en düşük seviyede tutabilmektir.

Havanın boru içinden akış hızını belirlemek için kullanılan genel formül şu şekildedir:

V = 1273*Q / (P+1)*D2

Ana boru tesisatı için en düşük boru çapını hesaplamak için kullanılan genel formül de şu şekildedir:

D = ((212*Q / (P+1))½

Ana boru tesisatından geçebilecek en yüksek debiyi hesaplamak için kullanılan genel formül şu şekildedir:

Q = (P+1)*D2 / 85

Formüller için bileşenler aşağıdaki gibidir:

V = hava akış hızı (metre/saniye)
Q = hava debisi (litre/saniye)
P = hava basıncı (bar)
D = boru iç çapı (milimetre)

 Neden Ring Borulama?

Ring borulama, boru hattının çember şeklinde yapılandırılmasıyla oluşturulur. Ring boru hattı geometrik olarak tam bir yuvarlak şeklinde değildir. Çember olarak adlandırılmasının sebebi hava akışının kesilmeden tüm hat üzerinde sirkülasyon sağlayabilmesidir. Özellikle çok sayıda hava kullanım noktasına ihtiyaç duyulan alanlarda ring boru şebekesi pek çok avantaj sağlar. Genellikle iki ayrı hava girişi ile kullanılan ring kompresör bağlantı sistemi istenildiğinde hava akış hızının ayarlanabildiği vanalar ya da kullanımı sekteye uğramadan hava akımının kısmi olarak kesilmesine olanak tanır.

Ring borulama sisteminde ana hat üzerindeki hava hızı mümkün olan en düşük seviyede tutulduğunda daha güvenli ve aşınmaya karşı dirençli bir boru hattı inşa edilmesine imkân sunar. Herhangi bir arıza ya da bakım gerektiren durumlarda müdahale edilecek alana kolaylıkla bypass yapılabilir. Diğer yandan hava akımı devam ederek kullanım ve iş gücü kaybının önüne geçilmesine yardımcı olur. Bunlarla birlikte ring boru hattı üzerinde uygun alanlara drenaj noktaları konularak boru içinde biriken nem, yağ gibi istenmeyen atıklar boşaltılabilir ve havanın dolaşımda daha iyi kalması için ana hat üzerine kurutucu yerleştirilerek nem oranının en düşük seviyede kalması sağlanabilir.

Ring borulama hattından en iyi verimi almak için aşağıda yer alan maddeler uygulanmalıdır:

• Kolay drenaj için boru hattı zeminden yüksek inşa edilmeli.
• Ana boru hattı tüm kullanım alanını sarmalı.
• Boruların bükümleri ani dirsekler yerine büyük eğrilerden oluşmalı.
• Uygun aralıklarla ana hatta eğim ve tersine eğim verilmeli.
• Eğimin en düşük olduğu noktalarda drenaj alanları olmalı.

İlginizi çekebilir: Kompresörde İşletme Koşulları