Üretim yapan tüm endüstriler için, makine ve ekipmanın verimli ve etkin bir şekilde çalışması esastır. Koruyucu bakım basınçlı hava sisteminizin yüksek verimlilikte sorunsuz olarak çalışması ve uzun ömürlü olmasına yardımcı olur.
Kompresörler üretimde aktif olarak rol alan ve verimli bir şekilde çalışması için periyodik bakıma ihtiyaç duyan makinelerdir. Koruyucu bakım, kompresörün bozulmasını önlemek için gerçekleştirilen adımları ifade eder. Bu adımlar temizleme, yağlama, sıkma ve aşınmış parçaların değiştirilmesi gibi faaliyetleri içerir. Kompresörün ömrünü uzatan ve verimli bir şekilde çalışmasını sağlayan bu bakımlar genellikle planlanır ve periyodik olarak yapılır. Koruyucu bakım sistemin verimli bir şekilde çalışmasını sağlamak için, günlük, haftalık, aylık, üç aylık veya yıllık bazda tüm bileşenlerin denetlenmesini içerir.
Kompresör koruyucu bakımı aksatmadan düzenli olarak yaptırmak, ileride sizin için daha büyük bedellere neden olacak arıza ve duruşların önüne geçmenizi sağlar. Önleyici bakımın amacı, mekanik sorunları büyümeden ve maliyetli onarımlar ve üretim kesintisine neden olacak arızalar olmadan yakalamaktır.
Koruyucu bakım kapsamında kontrol edilmesi gereken en önemli bileşenler; filtreler, kompresör yağı, havalandırma delikleri, kayışlar ve motor rulmanlarıdır.
İlk olarak kompresör hava filtresi kontrol edilmelidir. Kompresörün içerisine temiz hava girişini sağlamak ve basınçlandırılan havayı temiz olarak dışarıya vermek için bir adet hava filtresi bulunur. Atmosferden alınan havada bulunan polen, toz, yağ, su gibi istenmeyen maddeler hava filtresinde birikir. Bu bağlamda kompresörlerde bulunan hava filtresi kompresörün çalışma süresine ve çalışma sıklığına göre sürekli temizlenmeli ve gerektiğinde değiştirilmelidir. Filtrenin değişmemesi hava kalitesini olumsuz etkileyeceği gibi kompresörün iç tarafında da sorunlara yol açar.
Kompresör koruyucu bakımı yapılırken dikkat edilen bir diğer nokta kompresör yağıdır. Kompresörlerin iç tarafında birbiriyle senkronize çalışan pek çok hareketli parça bulunmaktadır. Bu parçaların birbirini aşındırmaması için yağlama sistemi kullanılır. Ancak kullanılan yağın bir ömrü vardır. Bu ömür çok sık çalıştırılmayan basınçlı hava sistemi için yılda bir kezdir. Ancak basınçlı hava sistemini işinizde aktif olarak kullanıyorsanız bu noktada yıllık bakımı beklemeden yağ değişimi yapılması gerekebilir. Yağ kontrolünün düzenli yapılmaması basınçlı hava sisteminin çalışma elemanlarının birbirini aşındırmasına neden olur. Korozyon bir kez tutunduğunda, pas yayılabilir ve belirli mekanik parçalar yıpranabilir. Hava kompresörünüzün sağlıklı olduğundan emin olmak için yağ seviyesinin günlük olarak kontrol edilmesi gerekir.
Koruyucu bakımı yapılırken kontrol edilmesi gereken diğer parça ise yağ filtresidir. Az önce bahsettiğimiz basınçlı hava sisteminde bulunan yağ, bu yağ filtresinden süzüldükten sonra kullanılır. Bu sayede yağda istenmeyen maddelerin olmaması sağlanır. Kompresör içerisinde yağ sürekli olarak kullanıldığından, yağ filtresinin aktif olarak kullanılması zaman içerisinde işlevini yitirmesine neden olur. Yağ filtrelerinin haftalık olarak kontrol edilmesi ve ünitenize bağlı olarak 2000 ila 4000 saatlik kullanım arasında önerilen aralıkta değiştirilmesi gerekir. Kontrolünüz sırasında yağ filtresinin yoğun bir şekilde yağlı kalıntılarla kaplandığını görürseniz, önerilen zamandan önce değiştirmelisiniz.
Kompresör bakımı yapılırken mutlaka herhangi bir kaçak olup olmadığı kontrol edilmelidir. Kompresörler özellikle zamanla boruların aşınması ve özelliğini kaybetmesiyle boru bağlantı noktalarında hava kaçırmaya başlamaktadır. Bu yüzden kompresör bakımı yapılırken mutlaka hortum bağlantıları kontrol edilmelidir. Ayrıca basınçlı hava tankında da zamanla aşınmalar meydana gelmektedir. Bu aşınmalarında hava kaçırıp kaçırmadığı mutlaka kontrol edilmelidir. Kompresörde hava kaçağı olması kompresörün verimsiz olmasına ve tam kapasite çalışamamasına neden olacaktır.
Kompresör kayışlarının da düzenli kontrolü önemlidir. Kayışların haftada bir kontrol edilmesi, gerekirse gerginliğinin ayarlanması ve aşınma gözlenirse değiştirilmesi gerekir.
Koruyucu bakım basınçlı hava sisteminin verimli bir şekilde, arızaların önüne geçerek daha uzun süreli çalışmasını sağlar. Koruyucu bakım pahalı acil onarımları minimize ederek tasarruf etmenize katkıda bulunur. Zamanında yapılan kontroller ile değiştirilen parçalar oluşabilecek büyük arızaları önler, bu da üretimin durması ve planlanmayan büyük onarımlar ile altına gireceğiniz büyük maliyetlerden sizi korur.
Düzenli kontrol ve önleyici bakımları yapılan kompresörler daha sessiz çalışır. Kompresör bakımı yapıldıktan sonra kompresörün çalışması esnasında daha az ısındığını fark edebilirsiniz. Bunun nedeni hem daha az güç harcaması hem de içinde bulunan parçaların değişmesidir. Hava kompresörü bakımının en büyük faydası, makinenin kendisinin ve bir bütün olarak sistemin ömrünü ve verimliliğini arttırmasıdır.
Öncelikle basınçlı hava sisteminin bakımlarını yaptırmaya karar verdiyseniz mutlaka yetkili servislerden destek almalısınız. Yetkisiz müdahale ve yan sanayii parça kullanımı sonrasında pek çok kompresör eskisinden daha kötü olmaktadır. Bu yüzden maksimum verimlilik için mutlaka yetkili servis tercih etmelisiniz.
Kompresör koruyucu bakımı esnasında kompresörde hava kaçağı olup olmadığı kontrol edilmelidir. Kompresör bakımı yapılırken değişmesi gereken parçaların mutlaka değişmesi gerekir. Bazen parça değişimi yerine eski parçaların yıkanıp temizlenmesi gibi alternatif çözümlerin kullanıldığını görüyoruz. Ancak bu son derece sakıncalıdır. Kompresör bakımı yapılırken mutlaka orijinal parçalar kullanılmalıdır.
Basınçlı hava sisteminizi uzun süre verimli bir şekilde kullanmak istiyorsanız, koruyucu kompresör bakımını aksatmamalısınız. Kompresör bakımı sanıldığı gibi çok maliyetli değildir. Kompresör bakımına harcadığınız para, üretkenlik, verimlilik ve makine ömrünün uzun olması ile size geri dönmektedir.