Basınçlı hava, birçok endüstriyel süreçte kritik bir rol oynar. Birçok sektörde kullanılan bu kaynak, enerji aktarımı, iş makinelerinin çalışması ve üretim süreçlerinde kullanılan araçların çalıştırılması gibi bir dizi önemli görevi yerine getirir. Basınçlı hava sisteminin yaşam döngüsü maliyetinin %70'e varan bir kısmını enerji maliyetleri oluşturur. Sistemin verimliliği ve güvenilirliği işletme maliyetlerinin azaltılmasında büyük öneme sahiptir. Basınçlı havanın maliyetini azaltabilirsiniz ancak bunun için bazı hususlara dikkat etmeniz gerekir. Bu yazımızda sizlere basınçlı hava maliyetini nasıl azaltabilirsiniz ve maliyeti azaltmak için yaptığınız hataların neler olduğundan bahsedeceğiz.

 Basınçlı Hava Maliyetini Azaltmak İçin Yapmanız Gerekenler Nelerdir?

Basınçlı hava maliyetini azaltmak mümkündür. Belirttiğimiz unsurları eksiksiz bir şekilde işletmenizde uygulamanız basınçlı hava maliyetinizi oldukça düşürecek ve verimliliğinizi artıracaktır. Vakit kaybetmeden tasarruf sağlayacak maddelere geçelim.

İhtiyaçlarınıza uygun doğru sıkıştırma ekipmanını seçmek de maliyetleri azaltmanın önemli bir yoludur. Daha küçük bir işletmeyseniz, büyük ölçekli bir sıkıştırma ekipmanı satın almak yerine, daha küçük kapasiteli bir ekipman seçmek daha uygun olabilir. Ekipmanın kapasitesi işletmenizin ihtiyaçlarına uygun olmalı ve gereksiz enerji tüketimini önlemelidir.

Uygun basınçlı hava kompresörünü seçtikten sonra dikkat etmeniz gereken ilk nokta filtrelerdir. Basınçlı hava sisteminin can damarı olan filtreyi düzenli olarak kontrol etmeniz gerekiyor. Filtre sayesinde makine içerisine kirli hava girmez, tozdan, yağdan ve havadaki kirden arındırılmış temiz hava makineye ulaşır. Toz ve pislikler filtrenin dışına yapışarak filtreyi zamanla tıkar. Tıkanmış bir filtre ile basınçlı hava maliyetini azaltmanız imkânsızdır. Bu yüzden ilk dikkat etmeniz gereken unsur şüphesiz filtre parçası olmalıdır.

Kompresörlerde enerji verimliliği açısından sürekli aç kapat yapmamanız gerekmektedir. İşlerinizi doğru bir şekilde planlayıp daha sonrasında kompresörleri çalıştırmanız çok büyük bir enerji tasarrufu sağlayacaktır. Kompresörler enerjiyi en çok ilk çalıştırma aşamasında harcamaktadır

Kompresörlerde enerji verimliliği sağlamak için mutlaka basıncı işinize göre ayarlamalısınız. Bu ne demek oluyor açıklayalım. Kompresörlerin üzerinde bir basınç göstergesi ve bu basıncı ayarlayacağınız vana bulunmaktadır. Bu vana ile işletmenize uygun olan basınç ayarını yapabilirsiniz. Buradaki amaç işinize uygun bir basınçta çalışmanız ve enerji verimliliğini sağlamanızdır. Bu yüzden kompresörlerde enerji verimliliğini sağlamak için bu bar ayarını mutlaka yapmalısınız.

Eğer işletmenizde birden fazla basınçlı hava sistemi bulunuyorsa mutlaka merkezi yönetim sistemi ile bu basınçlı hava sistemlerini kontrol etmelisiniz. Merkezi sistem, işletmelerde birden fazla basınçlı hava sistemi bulunduğunda bu basınçlı hava sistemlerini planlı bir şekilde çalıştırmaktadır. Bu plan sayesinde maksimum verimlilik sağlanır.

Basınçlı hava kompresörü kullanıyor ve enerji verimliliğine önem veriyorsanız mutlaka kompresör bakımlarınızı eksiksiz ve zamanında yaptırmanız gerekiyor. Bakımsız basınçlı hava kompresörü, bakımlı basınçlı hava kompresörüne oranla 3-4 kat daha fazla enerji tüketmektedir. Bu da işletmeye yüksek faturalar olarak geri dönüş sağlar. Bu durumla karşılaşmamak için düzenli kompresör bakımına önem vermelisiniz.

İşletmelerde yapılan en büyük hatalardan birisi ise kompresörün boş yere açık bırakılmasıdır. Kompresör ile işiniz bittikten sonra mutlaka kapatmalısınız ve kapandığına emin olmalısınız. Kapatmadığınız basınçlı hava kompresörü sürekli olarak enerji tüketecektir.

Kompresör sistemini hem gözünüz hem de kulağınız ile sürekli olarak kontrol etmeniz gerekiyor. Eğer sistemde bir kaçak mevcut ise sistem verimli bir şekilde çalışmayacaktır. Bu kaçağın büyümemesi için kompresör kullanımına ara verilip kaçağın giderilmesi gerekmektedir.

Kompresörün devamlı olarak kontrol edilmesi gereken diğer bir unsuru ise yağıdır. Yağının düzgün olması kompresörün düzgün bir şekilde çalışmasını sağlayacaktır. Ancak yağ eskimiş ve değişme zamanı gelmişse işlevini yitirecektir. Bu yağ ile çalışan kompresör zor çalıştığı için daha fazla enerji tüketecektir. Yağ atlanmaması gereken önemli bir konudur. Bunun sebebi ise basınçlı hava kompresörüne verdiği zararı gözle görmek mümkün olmayacaktır ve aniden çok yüksek masraflarla karşılaşabilirsiniz.

Personelinizin basınçlı hava kullanımı konusunda eğitilmesi ve farkındalığın artırılması da maliyetleri azaltmaya yardımcı olur. Personelinizin enerji verimliliği konusunda bilinçlenmesi ve doğru kullanım alışkanlıklarının benimsenmesi önemlidir. Basınçlı hava sistemlerini kullanırken gereksiz tüketimi önlemek ve enerji tasarrufu sağlamak için personelinizi eğitmek, uzun vadede maliyetleri düşürecektir.

Doğru kapasitede kompresör almanız işinize tam anlamıyla uyumlu olacağı için enerji tasarrufu sağlayacaktır.

 Basınçlı Hava Maliyetini Azalttığını Düşündüğünüz Hatalar Nelerdir?

Basınçlı hava kompresörünü çok fazla kullanmadığını düşünen veya bakıma ihtiyacı olmadığını düşünen kişiler bakımlarını aksatır. Aksatılan bu bakımlar cebe bir kâr olarak görünür ancak yapılan çok büyük bir hatadır. Bunun sebebi ise bakımsız kompresör sürekli olarak bozulmaya elverişlidir. Ayrıca bakımları aksatılmış olan kompresörler 3-4 kat fazla enerji harcar.

Basınçlı hava kompresörünün maliyetini azalttığını düşündüğümüz bir diğer hata ise sürekli açıp kapatmaktır. Kompresörün en fazla enerji harcadığı nokta ilk çalıştığı zamandır. Bu yüzden sürekli olarak kapatıp açmak yüksek enerji tüketimine neden olacaktır. Ayrıca sürekli olarak kapatıp açılan kompresörler bozulmaya daha yatkın olmaktadır.

Hava filtresini değiştirmek yerine bez ile silmek yapılan bir diğer yanlıştır. Genellikle kompresörde yer alan filtrenin kirlendiğini gören kullanıcılar filtreyi yıkamayı veya silmeyi düşünür. Ancak bu iki işlemle de filtre tam olarak temizlenmeyecektir. Pis filtre ile çalışan basınçlı hava kompresörü daha fazla enerji tüketecektir.

Yağı kontrol ettiğimizde kötü durumda olduğunu görüp bu biraz daha götürür diye düşünülmesi yapılacak hatalardan birisidir. Bu hata nedeniyle hem kompresör verimsiz çalışır hem de kompresörün içinde yer alan parçalar birbiriyle sürtünerek aşınır.

 Basınçlı Hava Maliyetinin Yüksek Olduğunu İşaret Eden Durumlar Nelerdir?

Eğer kompresörünüzün ürettiği basınçlı havada toz ve pislikler gözlemliyorsanız, hava filtresi dolmuştur ve basınçlı hava kompresörünüz verimli bir şekilde çalışmamaktadır.

Basınçlı hava sistemi normalden daha sesli çalışıyor ise yağ ile alakalı bir sorun var demektir. Yağ ile alakalı sorunlar neticesinde basınçlı hava sisteminiz çok fazla enerji tüketir.

Basınçlı hava kompresörünün çalışmasında bir gariplik seziyorsanız yani daha titreşimli veya sallantılı çalışıyorsa yine bir sorun var demektir. Acilen servise müracaat etmeniz gerekiyor. Bakım zamanını geçirdiyseniz basınçlı hava maliyetiniz oldukça yüksek olacaktır.

Kapasitesi işinize uygun olmayan bir kompresör ile çalışıyorsanız bu noktada enerji tüketiminiz çok fazla olacaktır. Nedeni ise kompresörün işinizi yapması için daha fazla güçte ve daha uzun saatler çalıştırmanız gerekecektir.

Kompresörlerde enerji tasarrufu yapabilmeniz için yapmanız gereken hususları anlattık. Bu hususların tamamını uygulama imkânınız var ise çok büyük bir enerji verimliliği sağlayacaktır. Ayrıca basınçlı hava maliyetini düşürdüğünü sandığımız ancak tam aksine arttıran maddeleri de sizlere detaylı olarak açıkladık. Burada dikkat etmeniz gereken en önemli konu basınçlı hava kompresörünün bakımlarının eksiksiz bir şekilde yapılmasıdır.