Kompresörler, pnömatik sistemle çalıştıkları için  ağır yükleri kaldırabilme gibi endüstriyel işlerde sıkça tercih edilir. Özellikle orta ölçekli ve büyük şantiyelerde önemli iş gücü ve performans açısından katma değer oluşturan kolaylaştırıcı araçlardır. Ağır olan her şeyi taşımak için sağlanan hava basıncı ve güç, kompresörler tarafından üretilir. Kompresörlerin sabit olanları olduğu gibi portatif (seyyar) olanları da vardır. Seyyar kompresörler de bu gereçler arasında yer alır. Ancak hareketli kompresör denildiğinde akla ilk gelen küçük boylu, genellikle iç mekanda kullanılan küçük hava kompresörleridir. Öte yandan, inşaat, maden gibi farklı sektörlerde kullanılan ve çok büyük hareketli kompresörler de vardır. Yol yapımı gibi, elektriğin ulaşmadığı inşaat alanlarında özellikle seyyar kompresörler kullanılır. Bunun yanı sıra saha delme ve kumlamasında da ihtiyaç duyulur. Fabrikalarda da genellikle acil durumda kullanılmak üzere yedek seyyar kompresörler bulundurulur.

 Seyyar Kompresörler Nasıl Çalışır?

Küçük ve mekan içi kullanılan sistemler için elektrik sistemi yeterliyken portatif büyük kompresörleri büyük dizel motorlar çalıştırır. Hava akışı ve basıncına bağlı olarak motor boyutuna uygun kompresörün seçilmesi önem taşır. Seçilen ürüne göre hava üretim miktarı ya da hava akışı miktarı, dakika başına değişkenlik gösterir. Seyyar hava kompresörü genel olarak 7-12 bar arasındadır. İnşaatlarda ve benzeri kullanımlarda ihtiyaç duyulan basınçlı hava miktarı 7 bardır. Ancak değişken hava akışı, işe göre belirlenir. Dizel motorlarla çalıştırıldıkları için elektriğe ihtiyaç yoktur.

Seyyar kompresörlerde hemen hemen her durumda vidalı kompresör modeli kullanılır. Yağsız olanların maliyeti vidalıya göre nispeten yüksektir. Bu nedenle kullanılan kompresörlerin yaklaşık %99’u yağ enjeksiyonlu ve vidalıdır. Sabit bir döner elektrikli vidalı kompresör ile aynı prensipte çalışırlar.  

 Seyyar Kompresör Sistemlerin Çalışma Prensibi

Sistemlerin bilinen mekaniğindeki çalışma prensibinde, atmosferde sınırsız olarak bulunan serbest hava ana elemandır. Bu nedenle de endüstriyel olarak birçok alanda tercih edilir. Çalışma prensibi, sıkıştırılmış havanın kuvvet oluşturması tekniğidir. Sıkıştırılan havanın basıncı artar, basıncı artan hava ise kaldırma, hareket gibi kuvvetlerde artış sağlar. Hava, gereken kuvvet miktarını oluşturabilmek için belirli oranlarda sıkıştırılır. Sıkıştırma oranına göre kompresördeki havanın basınç değeri artmış olur.

Seyyar kompresörler, taşınabilir olduğu için inşaat maden gibi endüstrilerde, daha ağır koşullarda uzun süre çalışabilecek şekilde üretilirler. Çalışma prensibi, standart kompresörlere göre biraz daha farklıdır. Seyyar dizel kompresörlerin iki ayrı çalışma seviyesi bulunur: Rölanti ve tam yük. Kompresör çalıştırıldıktan sonra bir süre rölantide seyretmesi önemlidir. Böylelikle tam yük moduna geçtiği zaman iyi bir performansla çalışabilir. Rölanti aynı zamanda ön ısıtma olarak da kabul edilir. Özellikle soğuk kış şartlarında çalıştırılmadan önce bir süre ısınması için rölantide çalıştırılması gerekir. Emiş havasını çekip yağ ile karıştırarak basınçlandıran kompresör, separatör tankı içinde basınçlı hava ile yağ birbirinden ayrılır. İç basınç ayarlanırken manuel bir müdahale ile dizel motorun gaz kolu çekilir ve bir dizi işlem yapıldıktan sonra kompresör rölanti durumuna getirilerek devrini tüketimine göre ayarlaması sağlanır.

 Seyyar Kompresörlerin Özellikleri

Taşınabilir hava kompresörlerinden beklenti, diğerlerinde olduğu gibi sağlam, güçlü ve güvenilir olmasıdır. Özellikle seyyar kompresörlerin kullanım alanları oldukça tozludur, tozu filtre eden sistemlerinin çok kaliteli olması gerekir. Bu ürünler, yüksek irtifa ya da ekstrem hava koşullarında da performans kaybı olmadan çalışır. Kompresörler ve dizel motorlar birbirini tamamlayan verimliliğe sahip olmalıdır. Standart bir dizel motor, güçlü ve iyi bir kompresörün verimini de düşürür. Bu nedenle dizel motorun da güvenilir ve kaliteli olması önem taşır.

Dizel motor taşınabilir hava kompresörlerinin en önemli bileşenidir. Bu motorlar, güçlü ve güvenilir olmalıdır. Saatler, haftalar gibi uzun süreli çalışma kapasitesine sahiptirler. Motorlar, doğrudan ya da kasnak ve kayışlarla kompresöre bağlanır. Dizel motorun marşını çalıştırmak için bataryası bulunmalıdır.

 Seyyar Kompresör Seçenekleri

Motorda çeşitli güvenlik sistemleri vardır. Bunlar düşük yağ basıncı ya da yağ seviyesi ile çok yüksek sıcaklık içindir. Motorun hızının kontrolü, kompresörün sistemlerindedir. Kompresörlerin minimum elektrik ve neredeyse tamamı pnömatik olarak çalışan kontrol sistemleri bulunur. Bunun yanı sıra sabit kompresörlere nazaran daha fazla ayar düğmesi ve mikro denetleyicilere sahiptir. Seyyar hava kompresörleri seçeneklerinde şu bileşenler bulunur:

• Basınçlı havanın soğutulması ve soğuk alan çalıştırması için gerekli sistemler
• Serbest hava dolayısı ile yoğun şekilde nem ve toza maruz kalmasını önleyecek filtreler
• Ortam sıcaklığına göre soğuyan havanın ısıtılması ve ortamın nemini gidermek için kullanılan ısıtıcılar
• Çok tozlu ortamlarda kullanılan ağır hizmet kompresörü filtresi
• Girişin kapatılması için valf
• Kıvılcım önleyici sistemler (özellikle dizel motorlar için)

 Seyyar Kompresör Bakımı

Seyyar kompresörün tam kapasiteyle verimli çalışması için çok iyi bakım yapılması gerekir. Stokta yedek parçalarının sürekli olarak bulundurulması ve periyodik olarak bu parçaların da bakımı, gerekiyorsa değiştirilmesi çok büyük önem taşır. Kullanım kılavuzunun anlaşılarak okunması bakımının doğru şekilde yapılması için birincil koşuldur. Kompresörün bakımı, kaç saat çalıştığına göre yapılır. Genellikle 250, 500, 1000 çalışma saatinden sonra yağ filtrelerinin ve yağının değişimi, valflerin kontrolü, kayış değişimi gibi işlemlerin yapılması kompresörün ömrünü uzattığı gibi sürekli şekilde verimli çalışmasını da sağlar.