Basınçlı hava sisteminin verimli bir şekilde çalışması için kompresör odası planlamasının iyi yapılması önemlidir. İşletmelerde kompresör odası yerleşimine yeterince özen gösterilmemesi; sıcaklık dalgalanmaları, ekipman arızaları ve verimlilikte azalma gibi sonuçlar doğurur.
Bütçe, sistemin yerleştirileceği alan veya zaman kısıtlamaları nedeniyle her zaman ideal bir kurulum oluşturulamasa da, yeni bir tesise kompresör kurmak veya mevcut sistemde iyileştirmeler yapmak için dikkat edilmesi gereken noktaları sizin için derledik.
Kompresör odası hazırlanırken toz ve kirden etkilenmeyecek biçimde, temiz ve soğuk hava girişine müsait, sıcaklık farklarının düşük olduğu (2-46 °C arasında) bir konumda olmasına özen gösterilmelidir.
Kompresör odasının güvenli bir zemine inşa edilmesi şarttır. Odanın belirli bir büyüklük ve yükseklikte olması gerekir (kompresöre göre 1,5 metre yüksekliğe sahip olması önerilir).
Kompresör bakımının düzenli ve uygun bir biçimde yapılması sistemin etkin bir şekilde çalışması açısından son derece önemlidir. Gerekli bakımların yapılmaması halinde kompresör verimliliği düşer. Bu nedenle kompresör çevresinde bakım için yeterli alanın olmasına özen gösterilmelidir.
Kompresör odasının ses ve ısı yönünden yalıtımlı olması da bir avantaj olacaktır. Kompresör odası havalandırma fanlarının kompresörün hava alma tarafında olmaları tavsiye edilir. Böylece kompresörün temiz havaya daha kolay ve çabuk ulaşması sağlanır.
Kompresör odası kullanım noktasına mümkün olduğunca yakın yerleştirilmelidir. Basınçlı havanın tüm kullanım alanlarına ulaşması için kat etmesi gereken mesafeyi en aza indirmek; basınçlı hava borularının miktarını, basınç düşüşünü ve olası sızıntı noktalarını en aza indirmeye yardımcı olur. Bu da enerji verimliliğinizi artırır.
Kompresör odasının uygun şekilde havalandırması için makinelerin etrafında yeterli boşluk bırakılmalıdır. Soğutma ve ekipman bakımında gereken boşluk ölçüleri için mutlaka basınçlı hava üreticinize danışın. Yerleşim yapılırken, kapasite artışı veya yedekleme amacıyla ileride yapılabilecek yeni yatırımlar mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Kompresörlerin ve yardımcı ekipmanların etrafında servis ve işletme için yeterli alan bırakılmalıdır.
Kompresörde bulunan emiş fanının çıkış basıncı ile havalandırma kanalı sisteminin çıkış basıncı arasındaki fark 70 Pa’dan küçükse Şekil 1: A Tipi i tercih edilmelidir.
Şekil 1: A TİPİ
Kompresördeki emiş fanı ile havalandırma kanalı arasındaki fark 70 Pa’dan büyükse Şekil 2: B Tipi tercih edilmelidir. Şekil B tercih edildiğinde, kompresör ile havalandırma davlumbazı arasındaki boşluk (h), 200-300 mm arasında olmalıdır.
Şekil 2: B TİPİ
Hava kompresöründen atılan sıcak havanın kompresör odasının dışına atılması için fan kullanılması durumunda (Şekil 3:C Tipi), fanın kapasitesinin kompresörün soğutma fanına mümkün olduğunca yakın olması gereklidir. Sıcak havayı dışarıya atan fanın ölçülendirilmesinde hata yapılması durumunda, odada vakum oluşacak ya da sıcak hava yeterli bir şekilde dışarı atılamayacaktır. Bu durumda kompresör aşırı ısınacaktır.
Şekil 3: C TİPİ
Sorunsuz, verimli çalışma için kompresör giriş havası temiz olmalıdır. Kompresör odasının toz veya aşındırıcı kimyasal buharlar gibi ağır kirliliklerden arınmış olduğundan emin olun. Toz ve kir partikülleri aşınmaya neden olur. Çevredeki havanın yüksek toz konsantrasyonuna sahip olduğu kurulumlarda siklon, panel veya döner bant filtre gibi bir ön filtre kullanılmalıdır. Bu gibi durumlarda, bir kurulumun tasarım aşamasında ön filtrenin neden olduğu basınç düşüşü hesaba katılmalıdır.
Kompresörler ısı ürettiğinden, kompresör odasının yeterli düzeyde havalandırılması hayati önem taşır. Mümkünse hava girişi, yazın daha sıcak aylarında gölge sağlamak için kuzeye bakan bir duvara yerleştirilmelidir. Izgara ve hava akımı damper üniteleri yabancı cisimlerin girmesini engeller ve soğuk hava akımını ortadan kaldırır. Girişin bir duvarda mümkün olduğunca alçak konumlandırılması gerekirken, termostatik kontrollü havalandırma fanları karşı duvarda en yüksek noktaya yerleştirilmelidir.
Ventilasyon yöntemlerini seçerken daima bir uzmana danışın. Pek çok iyi kurulumun, yanlış soğutma yöntemleriyle bozulduğunu aklınızdan çıkarmayın.
Kompresörlerden, son soğutuculardan, kurutuculardan ve hava alıcılarından gelen kondensin işlenmesi için drenaj sağlanması da aynı derecede önemlidir. Yağ enjeksiyonlu ekipmandan kaynaklanan konsantre kirleticiler sudan ayırmadan veya filtrelemeden asla kanalizasyona boşaltılmamalıdır. Soğutuculardan, kurutuculardan ve hava alıcılarından sonra kompresörlerdeki kondensin atılmasıyla ilgili yerel düzenlemelere uymayı unutmayın.
Çalışanlarınızın sağlığı ve güvenliği her zaman bir numaralı öncelik olmalıdır. Üretim sürecinin hayati bir parçası olan kompresör ekipmanının optimum performansını ve güvenilirliğini sağlamak için mutlaka gerekli önlemleri alın.
Kompresör, bir binanın başka amaçlarla kullanılan bir alanına veya başka görevleri yerine getiren personelin yakınına yerleştirildiyse, hizmet için erişilebilirliğin yanı sıra sağlık ve güvenliklerinin de dikkate alınması gerekir.
Tesisinizdeki diğer işlemleri ve bunların kompresör sisteminize müdahale edip etmeyeceğini, bozup bozmayacağını veya potansiyel olarak zarar görüp görmeyeceğini dikkate almayı unutmayın.